در گفت وگو با بكسیها مطرح شد؛
عدالت برابری نیست
بکسیها: مدیر آمار و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: متأسفانه ما برای آسانی کار به جای پرداختن به عدالت به برابری می پردازیم و بودجه را به نسبت مساوی میان دانش آموزان و معلمان تقسیم می نماییم.
به گزارش بکسیها به نقل از مهر؛ عدالت آموزشی یکی از حلقه های مفقوده در نظام تعلیم و تربیت در کشور ماست که علاوه بر مردم و کارشناسان، مسؤلان هم بر عدم وجود عدالت آموزشی اذعان دارند. صرف نظر از این که در خیلی از اوقات عدالت با واژه برابری یکسان دیده می شود و برخی مسؤلان برای اجرای عدالت، امکانات را به صورت مساوی بین همه تقسیم می کنند؛ عدم شناخت دقیق وضعیت موجود و میزان پراکندگی امکانات آموزشی در کشور هم سبب شده است تا سیاست های کلان آموزشی به درستی همراه با تصمیمات مطلوب نباشد. شیرین جعفری عضو سازمان برنامه و بودجه و مدیر آمار و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: ما در سازمان برنامه و بودجه، عملیات بودجه بندی را باید بر مبنای برنامه انجام دهیم؛ یعنی باید محاسبات ما و بودجه ریزی ها بر مبنای برنامه های عرضه شده باشد. در برنامه محور بودن مساله دیگری که حائز اهمیت است؛ توزیع منابع است. توزیع منابع می تواند در حوزه های متعدد باشد؛ توزیع منابع مالی، توزیع منابع انسانی یا توسعه ای یا تجهیزات و فضای مطلوب برای دانش آموزان به صورت کلی مورد بحث قرار می گیرند. جعفری با اشاره به اینکه آب و هوا و اقلیم هم می تواند در سیاستگذاری ها مؤثر باشد؛ اظهار داشت: به هر حال کشور ما کشور پهناوری است در حالیکه مثلا کشورهای اسکاندیناوی یا اروپایی که به لحاظ آموزشی پیشرو هم هستند؛ درست است که سیاست های مناسب و اقدامات خوب آموزشی داشتند، اما به هر حال به لحاظ مساحت کمتر از یک استان کشورمان هستند. ازاین رو عدالت در کشور ما خیلی معنا داشته و اثر گذار است و باید به آن بسیار توجه کرد. برای آسانی کار به جای پرداختن به عدالت به برابری می پردازیم مدیر آمار و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: متأسفانه ما برای آسانی کار به جای پرداختن به عدالت به برابری می پردازیم؛ به دنبال ایجاد برابری هستیم و بودجه را به نسبت مساوی میان دانش آموزان و معلمان تقسیم می نماییم چونکه وقت لازم برای تخصیص درست اعتبارات و تحقق درست عدالت نمی گذاریم؛ در حالیکه عدالت مفهوم بسیار گسترده ای است. عضو سابق مرکز آمار ایران ضمن اشاره به اهمیت بررسی متغیرهای مؤثر بر عدالت، اظهار داشت: شناخت کافی از متغیرهایی که عدالت را می سنجند؛ لازم است. یعنی در واقع باید متر مناسب برای اندازه گیری دقیق عدالت را داشته باشیم. ما سعی کردیم در دو سال گذشته در وزارت آموزش و پرورش و با همکاری تیمی که در وزارت خانه هستند متر لازم را برای عدالت مهیا نماییم و بین ۴۴۹ شهرستان وضعیت شاخصهای آموزشی را سنجیدیم که به لحاظ عدالت رتبه بندی شدند. ارزیابی روند با استناد به نتایج نظام آموزشی عضو سازمان برنامه و بودجه با اشاره به اینکه شاخصهای آموزشی به صورت کلی به ۴ گروه و دسته تقسیم می شوند؛ اظهار نمود: یک سری از شاخص ها input یا ورودی هستند؛ منابع مالی، تعداد معلمان یا تعداد دانش آموزان همچون این شاخصهای ورودی هستند. بعضی از شاخص ها فرآیندی هستند مثل مدیریت، نحوه مدیریت که یک شاخص فرایندی است. یک سری از شاخص ها output یا خروجی هستند، استناد ما و تمرکزمان روی شاخصهای خروجی است؛ مثل نرخ پوشش امکانات آموزشی، میزان تمرکز دانش آموزان، نسبت دانش آموزان دختر به پسر یا نسبت دانش آموزان مقطع متوسطه نظری به مهارت آموزان فنی حرفه ای. همه اینها شاخصهای خروجی هستند. یعنی خروجی و نتیجه نظام آموزشی را بیان می کنند. اقدامات ما بیشتر با استناد به این شاخص است. این آمار شناس اظهار داشت: یک سری از شاخص ها شاخصهای مدرن تری هستند که با آن شاخصهای اثربخشی impacts index گفته می شود. که این شاخص ها برای وقتی که می خواهیم ببینیم دانش آموزی که مثلا دیپلم خویش را گرفته است به کجا می رود؛ آیا جذب دانشگاه می شود یا بر محیط کار وارد محیط کار می شود؟ یا به صورت کلی می خواهیم ببینیم مسیر زندگی خویش را پس از تحصیل در مدرسه چگونه طی می کند؟ بازخورد و نتایج بررسی این موارد شاخصهای اثربخشی را به ما می دهد. شاخصهای اثربخشی البته در کشور ما بسیار آرمان گرایانه است و برای سیاستگذاری های فعلی آموزش و پرورش حداقل هم اکنون است تهیه این شاخص ها ممکن نیست چون ما شرایط و داده هایش را نداریم.
۲۰ شاخص مهم را از بین ۱۰۰ شاخص اصلی در نظر گرفتیم جعفری با اشاره به اینکه ۲۰ شاخص مهم را از بین ۱۰۰ شاخص اصلی در نظر گرفتیم؛ اظهار داشت: با روش های علمی شاخصهای مهم را انتخاب کردیم و مبنای کاری خود قرار دادیم. وی ضمن اشاره به این که شاخص ها به سه دسته کلی تقسیم می شود؛ اظهار نمود: دسته اول شاخص هایی مثل فضا و امکانات آموزشی هستند؛ شاخصهای دوم به معلمان و کادر آموزشی مربوط است و شاخصهای سوم به شاخصهای آموزشی مربوط می شود؛ شاخص هایی که از دل دانش آموز بیرون می آید و نتیجه کاری است که روی دانش آموز صورت گرفته است. با استفاده از این شاخص ها میتوان دریافت که کدام استان ها و کدام شهرها وضع بهتری در مورد آموزش دارند که به تفکیک سه ضریب علمی، ضریب جینی (شاخصی اقتصادی برای محاسبهٔ توزیع ثروت در بین مردم) و ضریب پالما (نرخ درآمد ۱۰ درصد بالای جامعه با ۴۰ درصد پایین جامعه) مشخص شده است که بدانیم وضعیت استان ها به چه صورت است. عضو سازمان برنامه و بودجه اضافه کرد: با تفکیک این بررسی ها به شهرهای کوچک میتوان دریافت که محروم ترین نقاط لزوماً در استانهای ضعیف و محروم نیستند و حتی امکان دارد بخش ها و شهرستان های کوچکی در نزدیکی شهرهای بزرگ از محروم ترین نقاط در توزیع عدالت آموزشی باشند. هرچه آمایش سرزمینی به تعداد قسمت های کوچک تری تقسیم شود و بخش های کوچک تری جداگانه تفکیک و بررسی شوند؛ به نتایج دقیق تری می رسیم و طبیعتاً تصمیم گیری ها دقیق تر و راحتتر خواهد بود. وی ضمن اشاره به این که شروع بررسی ها و آمایش را سال ۹۹ مشخص کردیم؛ اظهار داشت: قرار شد هر دو سال یک مرتبه این متغیرها اندازه گیری شده و وضعیت ما نسبت به سال قبل سنجیده شود؛ ان شاالله این بررسی ها هر دو سال یک مرتبه ادامه پیدا کند تا به ما یک روندی را نشان دهد. مادر متأسفانه هم اکنون روندی نداریم که آنرا بررسی نماییم و نخستین سال محاسبه ۱۳۹۹ بوده است. ارائه آمار همانند چراغ خودرو، راه را نشان می دهد
مدیر آمار و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: عرضه آمار و مقایسه بر مبنای شاخص ها برای یک سیستم همانند چراغ های راهنما برای یک ماشین است که راه را نشان داده است و نشان دهنده وضعیت بهره مندی است. شاخصهای آموزشی البته تنها راهنما و چراغ نظام آموزشی است و موتور محرکه این نظام نیست. این بررسی ها و آمایش ها تنها مسیر را نشان داده است که ما بتوانیم به درستی در آن حرکت کنیم؛ رفتن در این راه و موتور آن فاز بعدی این پروژه است. وی ضمن اشاره به این که ۴۴۹ شهرستان در کشور وجود دارد اظهار داشت: من اگر مدیر رده بالا در نظام آموزشی کشور بودم؛ ۶۰ شهرستانی که کمترین برخورداری در این نظام آموزشی را داشتند جدا نموده و علت عدم برخورداری هر یک از این شهرستان ها را از امکانات و استعدادهای آموزشی به صورت جداگانه بررسی می کردم. جعفری با تاکید بر این که علل نابرابری در برخورداری از امکانات آموزشی علل زیادی دارد؛ اظهار داشت: یک دلیلش می تواند کوتاهی و غفلت نظام آموزشی باشد؛ یک دلیلش می تواند غفلت نظام فرهنگی آن اقلیم محروم و کمتر برخوردار باشد؛ یک دلیلش می تواند ضریب هوشی IQ و هوش هیجانی EQ کودکان آن مناطق کمتر برخوردار باشد؛ این موارد همچون ساده ترین مواردی هستند که میتوان آنرا بیان کرد. علل بسیار پیچیده ای متشکل از چندین متغیر هم وجود دارند که همچون علل عدم تعادل در توزیع امکانات آموزشی در مناطق مختلف کشور هستند.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران بکسیها در مورد این مطلب